|
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
histoire Polacy z 1 RE w Afryce Północnej Losy
czterech polskich legionistów służących w 1
RE (Regiment Etrangere) w okresie międzywojennym nie są zbyt szeroko znane,
mówią o nich jedynie Certificat de Bonne
Conduite czyli świadectwa dobre
służby wydawane legionistom na koniec kontraktu. Wszyscy służyli pod rozkazami
legendarnych wręcz dowódców Legii Cudzoziemskiej. Edmund PIETRZAK (oryginalna pisownia w dokumencie Edmond), legionista 2 Klasy, mle. 51312, ur. 29.10.1898 r. w Warszawie, służył
w 1 RE pod rozkazami Ojca Legii płk Rolleta. Sam Rollet objął dowództwo pułku
9.09.1925 r. Tak więc, legionista Pietrzak tylko ostatnie miesiące swojej
służby spędził pod dowództwem legendarnego dowódcy. Świadectwo dobrej służby wydano Sidi Bel Abbes, 25.11.1926 r. W
imieniu pułkownika sygnował je Szef Batalionu Maegelin. Na tej podstawie można
sądzić, iż Edmund Pietrzak odbył minimum jeden lub dwa kontrakty 5 letnie,
odszedł z Legii mając 28 lat. Wydaje się jednak bardziej prawdopodobne, iż
służył jedynie 5 lat, od 1921 r., oczywiście nie można wykluczyć werbunku
jeszcze w czasie I wojny światowej (1916 r.), choć wówczas musiałby mieć 18 lat
i raczej mógłby być zainteresowany zaciągiem do wojska polskiego, a z braku
możliwości (Legion Bajończyków już nie istniał, a Armia Hallera jeszcze nie
istniała) wstąpił do Legii. Tego trudno jednak obecnie dowieść. W
latach 1925 i 1926 1 Pułk Cudzoziemski toczył ciężkie walki w Algierii, w
górach Riffu z potężnym powstaniem pod wodzą Abd al-Karima, m.in. staczając
ciężkie walki w rejonie Mediany i Tergalem.Â
Bardzo prawdopodobne, iż legionista Pietrzak mógł w nich brać udział. Franciszek WEINKOPF, legionista 2
Klasy, mle. 44064, ur. w 1902 r. w miejscowości Baleszka (?) to kolejny weteran walczący w 1 RE pod dowództwem
m.in. Rolleta. Nie jest znana dokładna data urodzenia jedynie rok, a
miejscowości nie udało się potwierdzić. Świadectwo dobrej służby zostało wydane w Sidi Bel Abbes 7.04.1927 r.
(prawdopodobnie chodzi o rok 1927 choć ostatnia cyfra jest dyskusyjna na
dokumencie). Ten młody legionista, w chwili opuszczenia Legii w wieku 25 lat
prawdopodobnie służył jedynie przez 5 lat i jak jego nieco starszy kolega
Pietrzak wcześniej omówiony prawdopodobnie walczył z powstaniem Riffenów. Pod
rozkazami następcy pułkownika Rolleta, który 23.03.1931 r. został awansowany do
stopnia generała brygady i stał się Inspektorem Legii Cudzoziemskiej,
pułkownika Nicolas’a, który przejął dowodzenie po swoim druhu w 1931 r. służyli
inni dwaj Polacy. Iwan CZUJKO, legionista 2 Klasy, mle.
21709, ur. 15.03.1889 w miejscowości Okuina (nie udało się potwierdzić miejscowości) na terenie Polski (oczywiście
pod zaborami), jest wielce prawdopodobne, że był on pochodzenia ukraińskiego
lub rosyjskiego z racji niespotykanego raczej wśród Polaków imienia. Tego jednakże
definitywnie nie można stwierdzić na podstawie dokumentu, a wpisanie kraju
urodzenia Polska (nieistniejącego w chwili urodzin!) świadczyć może o polskiej
świadomości narodowej legionisty. Świadectwo dobrej służby, podpisane przez
pułkownika Nicolas’a wydane zostało w
Sidi Bel Abbes 8.10.1931 r. Oczywiście niemożliwe jest dokładniejsze
ustalenie przebiegu służby legionisty, jednakże patrząc na jego wiek, w chwili
odejścia miał 42 lata, przypuszczać można, że służył dłużej aniżeli jeden
kontrakt. Stąd też można wnioskować, iż pełnił on służbę w Legii w Algierii
również podczas walk z Riffenami. Pewnie i pułkownik Rollet był jego uprzednim
dowódcą choć nie można tego potwierdzić. Henryk KUTSCHERA (w pisowni francuskiej Henri), legionista 2 Klasy, mle. 19749, ur. 18.02.1904 w Gosnitz (miejscowość
trudna do zidentyfikowania na terenie Polski). Pochodził z terenów polskich,
choć podana przez niego do dokumentów miejscowość urodzenia sugeruje duże
wpływy niemieckie (czyżby spolszczony Niemiec?). Być może posługiwał się tylko
dokumentami wydanymi przez zaborcę. Świadectwo dobrej służby w imieniu
pułkownika Nicolasa podpisał podpułkownik Allain, w Sidi Bel Abbes 19.12.1931 r. Legionista Kutschera miał więc 27 lat
opuszczając Legię, czy służył więcej niż 5 lat tego nie wiemy, jednak możemy
przypuszczać, że tak, gdyż posługiwanie się niemiecką nazwą miejsca urodzenia
sugeruje dokumenty, lub wiedzę z czasów niemieckiego lub austriackiego zaboru,
po 1918 r. zaczęto wprowadzać polskie nazwy, tak więc gdyby się zaciągnął już
za wolnej Polski użyta powinna być polska nazwa. W związku z tym możliwe jest, że służył on w Legii już w młodym
wieku od początku lat ’20 (mając 17-18 lat). Nie można oczywiście tego
udowodnić, równie dobrze mógł być to Niemiec mieszkający w wolnej Polsce,
przyzwyczajony do starej nazwy miejscowości, którą podał w Legii. Jedno jest
pewne, iż miejscowość przypisano do terytorium Polski. Jego kariera w Legii
wydaje się pokrywać z losami wcześniej opisanymi. Czy
czterej legioniści, służący w tym samym pułku, wszyscy prawdopodobnie choć przez
krótki czas pod rozkazami pułkownika Rolleta kiedykolwiek się poznali? Tego
pewnie się nigdy nie dowiemy, możliwe, że byli znajomymi, może się nigdy nawet
nie zobaczyli. |